Czas pracy pracowników w delegacji związkowej

Przeczytaj także: Rozliczanie czasu pracy w delegacji służbowej

Pytanie: Pracownicy zatrudnieni są w systemie trzyzmianowym po 12 godz. w okresie 4-miesięcznym listopad 2009 - luty 2010 r. W dniu 20 stycznia kończy się im czas pracy i będą mieli dni wolne. Czy w czasie tych dni wolnych pracownicy, którzy będą odbywali delegację związkową, będą mieli prawo do nadgodzin (szkolenie związkowe)?

Odpowiedź: Czas szkoleń związkowych organizowanych w czasie wolnym od pracy nie podlega wliczeniu do czasu pracy pracowników.

1. Na zebranie trzeba zwolnić pracownika z pracy

Pracownik ma prawo do zwolnienia od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia na czas niezbędny do wykonania doraźnej czynności wynikającej z jego funkcji związkowej, jeżeli czynność ta nie może być wykonana w czasie wolnym od pracy. W literaturze przyjmuje się, iż przez doraźną czynność rozumieć należy czynność nagłą, incydentalną, nieprzewidzianą i krótkotrwałą. Choć przepisy nie precyzują, jak długo zwolnienie od pracy na czas wykonania takiej czynności powinno trwać, przyjmuje się, iż nie powinien być to okres trwający dłużej niż kilka godzin bądź dni. Do doraźnych czynności, które wynikają z funkcji związkowych pracownika, zlicza się m.in. obowiązek uczestniczenia w szkoleniu związkowym.

2. Wynagrodzenie - tak, czas pracy - nie

Pracownik ma prawo do zwolnienia od pracy na czas niezbędny do wykonania czynności wynikającej z pełnionej przez niego funkcji związkowej, jeżeli czynność ta nie może być wykonana w czasie wolnym od pracy. Oznacza to zatem, iż czas zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia przysługuje jedynie w przypadku, gdy wskazana doraźna czynność nie może być wykonana w czasie wolnym od pracy oraz że czas płatnego zwolnienia od pracy obejmuje jedynie czas faktycznego wykonywania wskazanej doraźnej czynności. Czas wykonywania przez pracownika doraźnej czynności związanej z pełnioną przez niego funkcją związkową nie stanowi jednak czasu pracy takiego pracownika. Jest to czas, w którym pracownik nie pozostaje w dyspozycji pracodawcy, choć dzięki przepisom szczególnym otrzymuje wynagrodzenie za pracę.

Jeżeli zatem wykonywanie przez pracownika doraźnych czynności związkowych wykraczałoby po za jego normalny czas pracy, nie będzie oznaczać wykonywania przez tegoż pracownika pracy w godzinach nadliczbowych. W przypadku zatem pracowników wyjeżdżających w czasie ich dni wolnych od pracy na szkolenie związkowe czas spędzony w takiej delegacji nie będzie stanowił ich czasu pracy, a tym samym nie powstanie praca w godzinach nadliczbowych.

Podstawa prawna:

• art. 25 ust. 2, art. 31 ust. 3 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2001 r. nr 79, poz. 854),
• art. 128 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94).

Portal Kadrowy - odpowiedzi ekspertów prawa pracy. Porady wraz z podstawą prawną otrzymasz na skrzynkę. Dajemy gwarancję profesjonalnej odpowiedzi. W portalu do pobrania m.in. wzory, wskaźniki, kalkulatory, akty prawne.