Jeśli choroba pracownika nie jest zawodowa

Przeczytaj także: Choroba zawodowa nawet na emeryturze?

Rozporządzenie RM z 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz. U. nr 105, poz. 869) dokonuje wyliczenia schorzeń, które uznawane są za zawodowe. Zalicza się do nich m.in. pylice płuc, astmę oskrzelową, alergiczny nieżyt nosa, przewlekłe choroby narządu głosu spowodowane nadmiernym wysiłkiem głosowym czy też nowotwory złośliwe powstałe w następstwie działania czynników występujących w środowisku pracy, uznanych za rakotwórcze u ludzi.

Choroby nie tylko zawodowe

Czynniki środowiska pracy mogą przyczynić się do wystąpienia innych chorób, które nie zostały wymienione we wspomnianym rozporządzeniu. Nie oznacza to jednak, że pracownik ma zamkniętą drogę i nie może domagać się od szefa rekompensaty za utratę zdrowia- ze względu na brak stosownych unormowań w Kodeksie pracy z powodzeniem można stosować tu przepisy prawa cywilnego (por. art. 300 K.p.), a w szczególności regulacje dotyczące wyrządzenia szkody. Taki tryb dochodzenia roszczeń nie jest bowiem sprzeczny z obowiązującymi zasadami prawa pracy.

Jeżeli zatem dane schorzenie pracownika nie daje się zakwalifikować jako choroba zawodowa, a jest związane z warunkami panującymi w środowisku pracy, to istnieje wówczas możliwość dochodzenia roszczeń odszkodowawczych od pracodawcy, ponieważ to właśnie on ponosi niezbywalną odpowiedzialność za stan warunków pracy, w jakich pełni swe obowiązki załoga firmy (por. art. 207 § 1 K.p.).

Choroba pozazawodowa=odpowiedzialność z K.c.

Wskazanie jednorodnych reguł, które znajdują zastosowanie w tego typu sprawach, jest trudne- orzecznictwo w tym zakresie dopiero się rozwija. Tym bardziej trzeba się spodziewać, że droga do uzyskania rekompensaty nie będzie usłana różami. Najważniejsze jest jednak to, że prawo dochodzenie roszczeń z tytułu innych chorób niż zawodowe nie jest negowane.

Warto tu przytoczyć chociażby uchwałę SN z 4 grudnia 1987 r. (III PZP 85/86), w której stwierdzono, iż pracownik, który doznał uszczerbku na zdrowiu w efekcie spowodowanej warunkami pracy choroby niebędącej zawodową, może- z powołaniem się na art. 300 K.p.- dochodzić od zakładu pracy roszczeń odszkodowawczych na podstawie przepisów prawa cywilnego. Skład orzekający uznał również, iż dopuszczalną granicą roszczeń wyznacza tzw. ustawa wypadkowa. W praktyce oznaczało to, że poszkodowany pracownik nie mógł liczyć na większą rekompensatę niż ten, którego zmogła choroba zawodowa.