Wypowiedzenie umowy a wypłata odprawy

Przeczytaj także: Likwidacja stanowiska pracy a odprawa pieniężna

Pytanie: Czy w związku z wypowiedzeniem pracownicy umowy zawartej na czas nieokreślony z przysługującym jej 1-miesięcznym terminem wypowiedzenia z powodu likwidacji stanowiska pracy należy się odprawa? Firma zatrudniała w dniu zwolnienia pracownicy 20 osób. Dodam, że wyżej wymieniona przyczyna wypowiedzenia wiąże się z tym, iż zwolniona pracownica nie była potrzebna na danym stanowisku, ponieważ większość obowiązków, które do niej należały wykonywali jej współpracownicy i osobiście jej pracodawca. Samowolnie zajmowała się sprawami, które nie należały do jej obowiązków i które nie dotyczyły zajmowanego przez nią stanowiska. Kilkakrotnie upominano zwolnioną pracownicę, aby bardziej przykładała się do pracy i wykonywała swoje obowiązki, ale bezskutecznie i niestety tylko ustnie. Likwidacja nie była z przyczyn ekonomicznych, a obowiązki zwolnionej pracownicy przejęli jej koledzy bez szkody dla działania firmy.

Odpowiedź: Zatrudniając 20 pracowników i wskazując jako przyczynę wypowiedzenia umowy likwidację stanowiska pracy pracownika należy uznać, iż pracodawca zobowiązany jest do wypłaty pracownikowi odprawy pieniężnej w związku z rozwiązaniem umowy z przyczyn niedotyczących pracownika.

1. Zatrudniasz co najmniej 20 osób - podlegasz przepisom ustawy

Pracodawca zatrudniający co najmniej 20 pracowników (niezależnie od wymiaru czasu pracy, w jakim są zatrudniani) zobowiązany jest do stosowania przepisów ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, dalej jako „ustawa”. W związku z tym, iż pracodawca przed zwolnieniem zatrudniał 20 osób, zobowiązany jest do stosowania wskazanej wyżej ustawy.

Ustawa ta przewiduje, iż odprawy pieniężne przysługują wszystkim pracownikom, z którymi rozwiązano stosunki pracy z przyczyn niedotyczących pracowników w ramach:

• zwolnień grupowych, ale także
• zwolnień indywidualnych, jeżeli przyczyna niedotycząca pracownika była wyłączną przyczyną zwolnienia.

2. Likwidacja stanowiska pracy to przyczyna niedotycząca pracownika

Przyczyną niedotyczącą pracownika jest m.in. likwidacja stanowiska pracy zajmowanego dotychczas przez pracownika. Ustawa o zwolnieniach grupowych nie wymaga przy tym, aby likwidacja stanowiska pracy następowała z przyczyn ekonomicznych. Ustawa znajdzie zastosowanie również w innych przypadkach likwidacji stanowiska pracy, np. z przyczyn organizacyjnych czy w związku z restrukturyzacją.

3. Odprawa należy się przy zwolnieniach grupowych i indywidualnych

Ustawę w zakresie wypłaty odprawy pieniężnej należy zastosować do zwolnienia indywidualnego, jeżeli przyczyna niedotycząca pracownika stanowiła wyłączną przyczynę zwolnienia. Wyłączność przyczyny nie leżącej po stronie pracownika oznacza, że bez jej wystąpienia nie istniałaby potrzeba zwolnienia pracownika. Oceny przyczyn zwolnienia nie zmienia fakt, że po podjęciu decyzji o zwolnieniu pracownika np. z powodów ekonomicznych, pracodawca „typuje” do zwolnienia pracowników oceniając ich przydatność do pracy. Pracodawca z przyczyn ekonomicznych musi zwolnić 2 pracowników z 25 osobowego zespołu. Po podjęciu tej decyzji prosi bezpośrednich przełożonych pracowników o wytypowanie 2 pracowników, którzy są „najmniej przydatni” przy pracy do dalszego funkcjonowaniu zakładu. Mimo takiej selekcji, przyczyną zwolnienia są nadal powody niedotyczące pracowników.