Zwolnienia grupowe a umowa o pracę na czas określony

Przeczytaj także: Zwolnienia grupowe: procedury

Umowa terminowa co do zasady rozwiązuje się wraz z upływem terminu, na jaki została zawarta, chyba że zawiera klauzulę umożliwiającą jej rozwiązanie za dwutygodniowym wypowiedzeniem (por. art. 33). Od tej reguły jest zaledwie kilka wyjątków. Jednym z nich są właśnie zwolnienia grupowe.

Otóż, w przypadku zwalniania personelu w trybie ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. Nr 90, poz. 844 ze zm.), dalej: „ustawa”, umowa na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy może zostać rozwiązana zarówno przez pracodawcę, jak i jego podwładnego, za dwutygodniowym wypowiedzeniem (por. art. 5 ust. 7 ustawy) W takim przypadku bez znaczenia pozostaje fakt, czy w treści dokumentu dopuszczona została możliwość przedterminowego wypowiedzenia.

Z decyzji o przedwczesnym rozstaniu z pracownikiem zatrudnionym na czas określony trzeba się jednak wytłumaczyć. Stanowisko to popiera SN, który w zachowującym swą aktualność wyroku z 4 lipca 2004 r. (I PKN 534/00, OSNAPiUS 2003/10/250) stwierdził, że pracodawca powinien wyraźnie określić w piśmie rozwiązującym umowę o pracę okoliczności wymienione w art. 1 ustawy z 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie niektórych ustaw, jeżeli uważa je za przyczynę wypowiedzenia.

Przy okazji omawianego tu zagadnienia warto przypomnieć, że omawiane reguły stosuje się odpowiednio w przypadku rozwiązania umowy na czas określony z jednym pracownikiem (tzw. indywidualny tryb zwolnień grupowych; por. art. 10 ustawy). Aby zwolnienie pojedynczego pracownika zatrudnionego na czas określony stało się możliwe, konieczne jest jednak spełnienie kilku warunków. Mianowicie:

• pracodawca musi zatrudniać co najmniej 20 osób,
• wypowiedzenie stosunku pracy (ewentualnie rozwiązanie go na mocy porozumienia stron) uzasadniają przyczyny leżące wyłącznie po stronie zakładu pracy,
• dla pojedynczego zwalnianego jest to jedyny powód rozstania.