Przejście zakładu pracy a układ zbiorowy

Przeczytaj także: Układ zbiorowy pracy - postanowienia normatywne

Przypomnijmy, zagadnienia dotyczące wpływu, jaki wywierają zmiany organizacyjno- prawne związane z przejściem zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę, normuje art. 23¹ K.p. Zgodnie z tym przepisem, w momencie przejęcia zakładu pracy nowy pracodawca staje się stroną stosunku pracy łączącego poprzedniego szefa z jego personelem. Skutek ten następuje z mocy prawa- nie ma zatem potrzeby ponownego zawierania umowy o pracę z przejętymi pracownikami (por. wyrok SN z 28 września 1990 r., I PR 251/90, OSN 1992, Nr 5, poz. 78).

Przejście zakładu pracy na nowego szefa nie oznacza, że staje się on automatycznie stroną układu zbiorowego pracy, który obowiązywał przed zmianami (wyjątkiem jest tu sytuacja, w której układ zawarty został przez stronę reprezentującą także pracodawcę przejmującego pracowników; por. wyrok SN z 25 listopada 1997 r., I PKN 381/97, OSNAPiUS 1998, Nr 18, poz. 539).

Faktem jest jednak, że w okresie jednego roku od dnia przejęcia firmy przejemca zobowiązany jest stosować postanowienia obowiązującego wcześniej układu w brzmieniu, które posiadały one w dniu przejścia (por. art. 241⁸ § 1 K.p.). Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby uprawnienia pracownicze zostały ustalone na korzystniejszym poziomie niż wynikało z dotychczasowego układu.

Najistotniejsze jest jednak pamiętać, że normy układowe przeniknęły do treści indywidualnych umów o pracę przejętych pracowników i przez okres jednego roku nowemu pracodawcy nie wolno ich zmienić na mniej korzystne.

Niesprzyjająca pracownikom zmiana treści umów ukształtowanych poprzez układ zbiorowy pracy może zatem nastąpić dopiero po upływie roku od dnia przejęcia. Pracodawca powinien dokonać tego w formie wypowiedzenia zmieniającego (por. art. 42 K.p.). Z przepisów K.p. wynika, że w takiej sytuacji zastosowanie znajduje art. 241¹³ § 2 zdanie drugie K.p., co w praktyce jest równoznaczne z możliwością wypowiedzenia warunków pracy i płacy osobom podlegającym specjalnej ochronie w tym zakresie.

Zdaniem SN, roczny termin, o którym wspomina art. 241⁸ K.p., ma charakter ciągły, a więc stosuje się do niego odpowiednio art. 112 K.c., co oznacza tyle, że jeden rok liczy się od dnia przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę do dnia, który odpowiada mu datą (por. wyrok SN z 29 września 2005 r., I PK 531/03, OSNP 2006, Nr 15-16, poz. 234), a więc np. od 10 listopada 2008 r. do 10 listopada 2009 r.