Zakaz konkurencji w czasie i po ustaniu stosunku pracy

Przeczytaj także: Umowa o zakazie konkurencji a wypowiedzenie

Kodeks wskazuje dwa rodzaje zakazu konkurencji, w których zakaz podejmowania działalności konkurencyjnych w stosunku do pracodawcy może dotyczyć:

• czasu trwania stosunku pracy
• określonego przez strony czasu po ustaniu stosunku pracy.

Zakaz konkurencji w czasie trwania stosunku pracy

Zgodnie z art. 101¹ § 1 kp poprzez zakaz konkurencji należy rozumieć zobowiązanie się pracownika w drodze umowy z pracodawcą , że nie podejmie się prowadzenia żadnej działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy, jak również nie będzie świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na podstawie umowy cywilnoprawnej na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność. W umowie strony powinny określić konkretną treść obowiązku pracownika powstrzymania się od działalności konkurencyjnej.

W sytuacji, gdy pracodawca poniósł szkodę na skutek naruszenia przez pracownika umowy o zakazie konkurencji , może dochodzić od pracownika wyrównania tej szkody na zasadach określonych w przepisach rozdziału I w dziale piątym kodeksu pracy. Przepisy tego rozdziału wskazują, iż pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną. Zgodnie z art. 119 kp za szkodę wyrządzoną pracodawcy z winy nieumyślnej pracownik odpowiada do kwoty nieprzekraczającej wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody. Natomiast, w sytuacji wyrządzenia szkody winy umyślnej odpowiada on w pełnej wysokości, zgodnie z art. 122 kp. Naruszenie przez pracownika zakazu konkurencji może stanowić dla pracodawcy podstawę do rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy

Ustawodawca w art. 101²§1 kp dopuszcza możliwość zawarcia umowy o zakazie konkurencji również po ustaniu stosunku pracy. Jednakże, w tym przypadku krąg pracowników z którymi pracodawca może zawrzeć taką umowę jest ograniczony. Zawarcie tego typu umowy możliwe jest tylko z pracownikiem, który ma dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Każda umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy powinna określać czas obowiązywania zakazu konkurencji, jak również wysokość odszkodowania należnego byłemu pracownikowi od pracodawcy przez okres trwania zakazu konkurencji.

Brak tych informacji w umowie powoduje, iż jest ona nieważna. Zgodnie z art. 101¹§3 kp odszkodowanie należne pracownikowi nie może być niższe od 25% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres określony w umowie o zakazie konkurencji. Strony mogą między sobą ustalić jak ma być wypłacane odszkodowania, może być wypłacane w miesięcznych ratach, jak również na początku bądź na końcu okresu obowiązywania zakazu konkurencji.