Przepisy BHP w firmie: praca na wysokości

Przeczytaj także: Jakie obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy?

Szczegółowe wytyczne, którym powinien podporządkować się szef zatrudniający pracowników przy pracach nadziemnych, wynikają z rozporządzenia MPiPS z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, dalej: „rozporządzenie”.

Nie każda praca ponad ziemią jest pracą na wysokości

Ustawowa definicja pracy na wysokości stanowi, że jest to praca wykonywana na powierzchni znajdującej się na wysokości co najmniej 1 m ponad poziomem podłogi lub ziemi. Przepisy wyraźnie podkreślają, że nie chodzi tu jednak o prace na powierzchniach (§ 105 ust. 1-3 rozporządzenia):

• osłoniętych ze wszystkich stron do wysokości co najmniej 1,5 m pełnymi ścianami lub ścianami z oknami oszklonymi,
• wyposażonych w inne stałe konstrukcje lub urządzenia chroniące pracownika przed upadkiem z wysokości.

Balustrady albo inna ochrona

Powierzchnie znajdujące się na wysokości przekraczającej 1 m (z wyłączeniem ramp przeładunkowych), na których- ze względu na pełnione obowiązki służbowe- mogą znajdować się pracownicy, należy starannie zabezpieczyć. Szef powinien więc zadbać, aby zainstalowano na nich balustrady składające się z (§ 106 ust. 1 rozporządzenia):

• poręczy ochronnych umieszczonych na wysokości co najmniej 1,1 m oraz
• krawężników o wysokości co najmniej 0,15 m.

W połowie wysokości pomiędzy poręczą i krawężnikiem powinna być umieszczona poprzeczka. Drugą ewentualnością jest wypełnienie tej przestrzeni w sposób, który uniemożliwia wypadnięcie pracujących na wysokości osób. W sytuacji, gdy ze względu na rodzaj i warunki wykonywania prac montaż balustrad jest wykluczony, pracodawca powinien zastosować inne (stosowne do rodzaju i warunków, w których wykonywane są prace) skuteczne środki ochrony pracowników przed upadkiem z wysokości (§ 106 ust. 2 rozporządzenia).

Należy również pamiętać, że prace na wysokości powinny być organizowane w taki sposób, aby ich wykonywanie nie wymuszało na pracowniku wychylania się poza poręcz balustrady lub obrys urządzenia, na którym stoi (§ 107 rozporządzenia).

Do 2 metrów…

Drabiny, klamry, rusztowania i inne podwyższenia, na których praca odbywa się na wysokości nieprzekraczającej 2 metrów, niewymagające wychylania się poza obrys urządzenia, na którym stoi pracownik, albo przyjmowania innej wymuszonej pozycji ciała grożącej upadkiem z wysokości powinny być (§ 108 pkt 1 rozporządzenia):

• stabilne,
• zabezpieczone przed nieprzewidywaną zmianą położenia,
• wytrzymałe na przewidywane obciążenie.

Określone wymogi musi spełniać także pomost roboczy. I tak (§ 108 pkt 2 rozporządzenia):

• jego powierzchnia powinna być wystarczająca dla pracowników, narzędzi oraz niezbędnych materiałów,
• podłoga pomostu powinna być pozioma i równa, trwale umocowana do jego elementów konstrukcyjnych,
• w widocznych miejscach pomostu powinny zostać umieszczone czytelne informacje traktujące o dopuszczalnym obciążeniu.