Społeczna inspekcja pracy

Przeczytaj także: PIP kontra pracodawcy: będzie 10 tys. kontroli

Warunki pracy

Co do zasady, inspektor powinien wykonywać należące do niego czynności poza godzinami pracy. Nie można jednak zakładać, że zawsze będzie to możliwe. W razie gdy konieczne jest pełnienie funkcji w czasie pracy, inspektor zachowuje prawo do wynagrodzenia (art. 15 ustawy).

W szczególnych sytuacjach ustawodawca przewidział możliwość dodatkowego wynagradzania inspektora. I tak, w przypadku znacznego obciążenia zadaniami wynikającymi z pełnienia funkcji społecznego inspektora pracy, kierownik zakładu pracy- na wniosek związków zawodowych- może ustalić miesięczne wynagrodzenie, które nie może jednak przekraczać wysokości wynagrodzenia za 30 godzin pracy osoby pełniącej funkcję społecznego inspektora pracy. W szczególnie uzasadnionych wypadkach wynagrodzenie to może zostać podwyższone do wysokości nie przekraczającej wynagrodzenia za 60 godzin pracy (art. 15 ust. 1-4 ustawy).

Specyfika niektórych branży powoduje, że społeczni inspektorzy pracy mają dość sporo zajęć związanych z pełnioną funkcją. Chodzi tu zwłaszcza o firmy, w których występuje zagrożenie zdrowia i życia pracowników, a warunki pracy wymagają stałego społecznego nadzoru. W takich zakładach pracy możliwe jest- na czas pełnienia funkcji- całkowite zwolnienie inspektora z obowiązku wykonywania pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, jakie przysługiwało mu na stanowisku zajmowanym w dniu oddelegowania (art. 15 ust. 5-6 ustawy).

Inspektor pod ochroną

Osobie pełniącej funkcję społecznego inspektora pracy ustawodawca zagwarantował specjalne przywileje w zakresie ochrony trwałości stosunku pracy. I tak, stosownie do art. 13 ustawy, zakład pracy nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę z inspektorem w czasie trwania mandatu oraz w okresie roku po jego wygaśnięciu, chyba że istnieją przesłanki uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę w trybie art. 52 § 1 K.p. W takim jednak wypadku do rozwiązania umowy o pracę konieczna jest uprzednia zgoda statutowo właściwego organu związków zawodowych (art. 13 ust. 1 ustawy).

Ponadto, w okresach, o których mowa powyżej, nie można również wypowiedzieć pracownikowi pełniącemu funkcję społecznego inspektora pracy warunków pracy i płacy na jego niekorzyść. Wręczenie wypowiedzenia zmieniającego, które pogarsza sytuację inspektora (ex inspektora) jest możliwe jedynie w sytuacji, gdy stanie się to konieczne z przyczyn, o których wspomina art. 43 K.p. (art. 13 ust. 3 ustawy).

Powyższa ochrona przysługuje odpowiednio, jeśli inspektor jest pracownikiem zatrudnionym na podstawie mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.

Odwołanie

Jeżeli inspektor jest niekompetentny i nie wywiązuje się odpowiednio z nałożonych na niego obowiązków, można pozbawić go funkcji jeszcze przed upływem czteroletniej kadencji. Odwołanie następuje na wniosek zakładowej organizacji związkowej lub co najmniej 1/5 załogi. Ponadto społeczny inspektor pracy przestaje pełnić swoją funkcję również w wypadku zrzeczenia się jej lub ustania stosunku pracy (art. 7 ust. 1-3 ustawy).