Wypadek samochodowy: odpowiedzialność pracownika

Przeczytaj także: Odpowiedzialność pracownika za mienie pracodawcy

5. W zależności od okoliczności zdarzenia można ustalić rodzaj winy pracownika

W przedstawionym w pytaniu stanie faktycznym należy ustalić, czy spowodowanie wypadku pod wpływem alkoholu można uznać za umyślne wyrządzenie szkody. Moim zdaniem w takiej sytuacji pracownikowi można przypisać umyślne wyrządzenie szkody. O umyślnym wyrządzeniu szkody możemy mówić wówczas, gdy zachowanie pracownika można zakwalifikować jako działanie popełnione z winy umyślnej - gdy pracownik ma zamiar wyrządzić pracodawcy szkodę, tzn. chce ją wyrządzić lub przewidując możliwość jej wyrządzenia na to się godzi.

Pracownik, który prowadzi pojazd pod wypływem alkoholu, narusza zarówno przepisy prawa karnego lub prawa wykroczeń, jak również przepisy prawa pracy dotyczące obowiązku dbałości o mienie pracodawcy czy należytego wykonywania obowiązków pracowniczych. Świadome spożywanie alkoholu powoduje możliwość przypisania pracownikowi winy umyślnej, a co za tym idzie, obowiązku naprawienia szkody w pełnej wysokości. Kierowca, który wsiada za kierownicę pod wpływem alkoholu wie, że popełnia czyn zabroniony (czyli zachodzi umyślność działania pracownika). Ponadto uznać należy, że umyślnie naruszając obowiązki pracownicze przewiduje, iż może spowodować kolizję (wypadek) i że może spowodować szkodę w mieniu pracodawcy, przez co faktycznie godzi się na powstanie szkody. Pogląd ten reprezentowany jest również w orzecznictwie Sądu Najwyższego.

Zdaniem Sądu Najwyższego
Kierowca, prowadzący samochód z nadmierną szybkością w stanie nietrzeźwości, obejmuje następstwa swego czynu zamiarem ewentualnym i w związku z tym jego odpowiedzialność odszkodowawcza za uszkodzenie samochodu należącego do zakładu pracy oparta jest na art. 122 Kodeksu pracy.
(Wyrok Sądu Najwyższego z 6 lipca 1977 r., IV PR 167/77, OSP 1979/7/132).

6. Szkoda z winy umyślnej pracownika - odszkodowanie w pełnej wysokości

Jeżeli pracownik wyrządził pracodawcy szkodę z winy umyślnej, można od niego żądać odszkodowania w pełnej wysokości powstałej szkody. Oznacza to, że pracodawca może żądać od pracownika zarówno zwrotu naprawy uszkodzonego samochodu (w pełnej wysokości), jak również może żądać wypłaty utraconych zysków, które mógł osiągnąć, gdyby nie wyrządzona szkoda. W tej kwestii wypowiedział się również Sąd Najwyższy.

Zdaniem Sądu Najwyższego
Odszkodowanie za uszkodzenie samochodu może obejmować oprócz kosztów jego naprawy także zapłatę sumy pieniężnej, odpowiadającej różnicy między wartością tego samochodu przed uszkodzeniem i po naprawie.
(Uchwała Sądu Najwyższego z 12 października 2001 r., III CZP 57/01, OSNC 2002/5/57)

Tak więc, jeżeli koszt naprawy samochodu rozbitego przez pracownika, który prowadził pojazd pod wpływem alkoholu, wyniósł 20.000 zł, pracodawca może żądać od pracownika zapłaty całej tej kwoty.

Podstawa prawna

• art. 100 § 1, § 2 pkt 4, art. 114, art. 115, art. 119, art. 122, art. 124 Kodeksu pracy,
• art. 361 § 2, art. 425 § 2 Kodeksu cywilnego w związku z art. 300 Kodeksu pracy,
• art. 115 § 16, art. 178a § 1 Kodeksu karnego,
• art. 87 § 1 Kodeksu wykroczeń,
• art. 46 ust. 2 i ust. 3 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn.: Dz.U. z 2007 r. nr 70, poz. 473, ze zm.).
  

www.KadryOnline.pl - Serwis specjalistów ds. personalnych. Praktyczne wskazówki dotyczące prawa pracy, najświeższe interpretacje przepisów, informacje o zmianach prawnych, bezpłatne biuletyny e-mailowe.