Przedawnienie roszczeń ze stosunku pracy

Przeczytaj także: Czym jest przedawnienie długu? Jakie są terminy przedawnienia?

Roszczenia przedawnione

Zgodnie z art. 292 K.p., roszczenia przedawnionego nie można dochodzić, chyba, że ten, przeciwko któremu roszczenie przysługuje, zrzeknie się korzystania z przedawnienia, przy czym, zrzeczenie dokonane przed upływem przedawnienia jest uznawane za nieważne. Co istotne, przedawnienie wszelkich roszczeń ze stosunku pracy jest uwzględniane nie z urzędu, ale tylko i wyłącznie na skutek podniesienia zarzutu przedawnienia przez dłużnika- pozwanego (por. uchwała SN z 10 maja 2000 r., III ZP 13/00, OSNAPiUS 2000, Nr 23, poz. 846).

W praktyce oznacza to np., że jeżeli pracodawca nie podniesie zarzutu przedawnienia w sprawie zasądzenia od niego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy, to nawet po trzech latach sąd pracy zasądzi mu stosowną kwotę odszkodowania na rzecz pracownika.

Siła wyższa

Jeśli z powodu siły wyższej uprawniony nie może dochodzić przysługujących mu roszczeń, bieg przedawnienia nie rozpoczyna się, a już rozpoczęty ulega zawieszeniu na czas trwania przeszkody (art. 293 K.p.). Ze względu na brak ustawowej definicji pojęcia „siła wyższa”, należy przyjąć rozumienie tego terminu zawarte w orzecznictwie i literaturze prawniczej. Siłą wyższą są więc zdarzenia zewnętrzne o nadzwyczajnym charakterze, którym nie można zapobiec. Tak więc, chodzi tu o zarówno o katastrofy przyrodnicze (np. huragany, powodzie), jak również o zaburzenia życia zbiorowego (np. wojny, zamieszki).

Przerwanie biegu terminu przedawnienia

Bieg przedawnienia zostaje przerwany przez (art. 295 K.p.):

• każdą czynność przed właściwym organem powołanym do rozstrzygania sporów lub egzekwowania roszczeń przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia, a więc np. przez złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji czy złożenie przez jedną ze stron wniosku do sądu rejonowego o polubowne załatwienie sprawy,
• uznanie roszczenia.

Po każdym przerwaniu bieg przedawnienia zaczyna biec na nowo. Jednak w sytuacji wskazanej w pierwszym z powyższych punktów, ponowny bieg przedawnienia rozpocznie się dopiero z momentem zakończenia wszczętego postępowania.