Przedawnienie roszczeń ze stosunku pracy

Przeczytaj także: Czym jest przedawnienie długu? Jakie są terminy przedawnienia?

Jeszcze inaczej jest w przypadku naprawienia szkody umyślnie wyrządzonej pracodawcy przez pracownika (art. 291 § 3 K.p.). Tutaj o terminie przedawnienia roszczenia decyduje art. 442¹ K.c., zgodnie z którym:

• roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie jej sprawcy, z tym, że roszczenie to przedawnia się po upływie 10 lat od daty, w której nastąpiło wydarzenie powodujące szkodę (por. uchwała SN z 17 lutego 1982 r. III PZP 3/81, OSN 1983, Nr 1, poz. 8),
• roszczenie z tytułu szkody powstałej w wyniku zbrodni lub występku ulega przedawnieniu z upływem 20 lat od dnia popełnienia przestępstwa i to bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i jej sprawcy,
• w przypadku roszczenia z tytułu szkody na osobie przedawnienie nie może skończyć się wcześniej niż z upływem trzech lat od momentu, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i sprawcy tej szkody.

Termin przedawnienia roszczenia regresowego (zwrotnego) pracodawcy przeciwko pracownikowi, który przy wykonywaniu obowiązków pracowniczych wyrządził szkodę osobie trzeciej, trwa rok, a jego bieg rozpoczyna się w momencie zapłaty przez pracodawcę odszkodowania na rzecz osoby trzeciej, a nie od chwili jej wyrządzenia przez pracownika.

Terminy przedawnienia roszczeń pracowniczych

Tu warto szczególną uwagę zwrócić następujące przypadki:

• Roszczenie o jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy przedawnia się z upływem trzech lat, przy czym jego bieg rozpoczyna się w dniu, w którym pracownik dowiedział się o doznaniu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu bądź też o jego zwiększeniu o co najmniej 10 proc.
  
  Przeważnie więc będzie to dzień powzięcia przez pracownika wiadomości o wydaniu orzeczenia lekarskiego, co musi jednak zostać poprzedzone uprzednim skierowaniem go przez pracodawcę na takie badania (por. wyrok SN z 8 grudnia 1999 r., II UKN 248/99, OSNAPiUS 2001, Nr 7, poz. 243).
• Bieg trzyletniego terminu przedawnienia roszczenia członka rodziny zmarłego rencisty (pobierającego w związku z choroba zawodową rentę inwalidzką) o jednorazowe odszkodowanie z tytułu jego śmierci rozpoczyna się w dniu uprawomocnienia wyroku, w którym stwierdzono bezpośredni związek przyczynowy śmierci rencisty z rozpoznaną choroba zawodową (por. uchwała SN z 2 stycznia 1995 r., II PZP 7/94, OSNAPiUS 1995, Nr 13, poz. 158).
  
  Warto tu wspomnieć, że powyższe zagadnienia obejmują jedynie osoby, które świadczyły pracę w ramach stosunku pracy. Nie znajdują zatem zastosowania np. wobec żołnierzy.
• Bieg trzyletniego terminu przedawnienia roszczenie pracownika o urlop wypoczynkowy rozpoczyna się 31 grudnia roku, w którym pracownik uzyskał prawo do urlopu, bądź w dniu, na który np. zgodnie z planem urlopów, dany urlop został przesunięty.
• Bieg trzyletniego terminu przedawnienia roszczeń dotyczących wypłaty ekwiwalentu za urlop rozpoczyna się w dniu rozwiązania stosunku pracy i to bez względu na to, czy pracownik dochodzi ekwiwalentu za urlop bieżący czy zaległy, o ile ten ostatni nie uległ już przedawnieniu ( por. wyrok SN z 29 marca 2001 r., I PKN 336/00, OSNP 2003, Nr 1, poz. 14).