Praca w nocy

Przeczytaj także: Praca w nocy

Zakaz zatrudniania w porze nocnej

Z uwagi na fakt, iż świadczenie pracy w porze nocnej jest szczególnie uciążliwe dla organizmu, wprowadzony został zakaz pracy w nocy dla:

• pracownic w ciąży („Pracownicy w ciąży nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej” - art. 178 § 1 K. p.), zgodnie z art. 178¹ K. p. „Pracodawca zatrudniający pracownicę w porze nocnej jest obowiązany na okres jej ciąży zmienić rozkład czasu pracy w sposób umożliwiający wykonywanie pracy poza porą nocną, a jeżeli jest to niemożliwe lub niecelowe, przenieść pracownicę do innej pracy, której wykonywanie nie wymaga pracy w porze nocnej; w razie braku takich możliwości pracodawca jest obowiązany zwolnić pracownicę na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy”,
• pracownic i pracowników opiekujących się dzieckiem do lat 4 – bez ich zgody („Pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 roku życia nie wolno bez jego zgody zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie czasu pracy, o którym mowa w art. 139, jak również delegować poza stałe miejsce pracy” - art. 178 § 2 K. p.),
• pracowników młodocianych („Młodocianego nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej” - art. 203 § 1 K. p.),
• pracowników niepełnosprawnych, chyba że lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne, a w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad takim pracownikiem, wyrazi na to zgodę lub gdy niepełnosprawny zatrudniony jest przy pilnowaniu (art. 15 ust. 3 i 16 ustawy z 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, Dz.U. Nr 123, poz. 776 ze zm.).

Dodatek za pracę w porze nocnej

Zgodnie z art. 151⁸ § 1 K. p. „Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów”. Ten odrębny przepis to ustawa z 10.10.2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679). Dodatek ten należy się każdej osobie pracującej w nocy, bez względu na to czy jest ona zaliczana do pracowników pracujących w nocy czy też nie.

Wysokość dodatku za pracę w nocy zależy od wymiaru czasu pracy w danym miesiącu i dlatego może być inna w różnych miesiącach. Pracodawca może również w przepisach u niego obowiązujących podwyższyć wysokość takiego dodatku.

Gdyby zdarzyło się natomiast, że pracownik wykonywałby pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w nocy, ma on wtedy prawo do dwóch dodatków – z tytułu pracy w nadgodzinach i w porze nocnej.

W sytuacji, gdy pracownik stale wykonuje pracę w porze nocnej poza zakładem pracy, istnieje możliwość zastąpienia tego dodatku ryczałtem, którego wysokość odpowiada przewidywanemu wymiarowi pracy w porze nocnej.