eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plPrawoPrawo pracy › Rodzaje umów pracy i współpracy

Rodzaje umów pracy i współpracy

2007-04-27 13:57

Przeczytaj także: Praca tymczasowa kontra umowy śmieciowe


Umowa o pracę na czas nieokreślony zostaje zawarta wówczas, gdy strony wyraźnie to ustaliły (co powinno być regułą) lub gdy brak jest ustalenia, jaką zawarto umowę, a z okoliczności towarzyszących zawarcia umowy nie wynika, że zawarto umowę innego rodzaju Orzecznictwo dopuszcza także zawieranie w umowie o pracę postanowień przewidujących dłuższy okres wypowiedzenia niż wskazuje ogólnie obowiązującymi przepisami. Umowa taka może być zawarta na dokładnie ustalonych warunkowaniach - na podstawie powołania (np. na stanowiska kierownicze), wyboru (np. członkowie władz stowarzyszenia), mianowania (np. urzędnicy państwowi, nauczyciele) oraz spółdzielczej umowy o pracę.

Umowa o dzieło


Jest to umowa cywilnoprawna określona Kodeksem Cywilnym art. 627-646. Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia (art. 627 k.c.). Umowa o dzieło jest umową: zobowiązującą, odpłatną, wzajemną oraz konsesualną. Do umowy zawartej, w zakresie działalności przedsiębiorstwa przyjmującego zamówienie, z osobą fizyczną, która zamawia dzieło, będące rzeczą ruchomą, w celu niezwiązanym z jej działalnością gospodarczą ani zawodową, stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży konsumenckiej. Kryterium zaistnienia umowy o dzieło jest określenie w umowie dzieła jakie ma wykonać przyjmujący zamówienie. Dziełem może być utwór muzyczny, program komputerowy, stworzenie bazy danych, napisanie artykułu, zrobienie rzeźby albo każda inna działalność, w skutek której coś powstało.

Częste jest zawieranie umów o dzieło przez firmy z osobami fizycznymi, jako że umowy tego rodzaju nie są umowami o pracę, a ich wykonanie nie podlega Kodeksowi pracy. Pracodawca nie bierze odpowiedzialności za zapewnienie warunków BHP, urlopu, odprawy, zasiłku itp. Poprzez zawarcie umowy o dzieło pracownik obliguje się do realizacji oznaczonego dzieła, ponieważ zobowiązuje się do uzyskania oczywistego wyniku swojej pracy, a zamawiający, czyli pracodawca, do wypłaty wynagrodzenia ustalonego w umowie. Wysokość wynagrodzenia za wykonanie dzieła można określić przez wskazanie podstaw do jego ustalenia. Jeżeli strony nie określiły wysokości wynagrodzenia ani nie wskazały podstaw do jego ustalenia, poczytuje się w razie wątpliwości, że strony miały na myśli zwykłe wynagrodzenie za dzieło tego rodzaju. Jeżeli także w ten sposób nie da się ustalić wysokości wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające uzasadnionemu nakładowi pracy oraz innym nakładom przyjmującego zamówienie (art. 628 § 1 k.c.). W razie gdyby strony określiły wynagrodzenie na podstawie zestawienia planowanych prac i przewidywanych kosztów (wynagrodzenie kosztorysowe), a w toku wykonywania dzieła zarządzenie właściwego organu państwowego zmieniło wysokość cen lub stawek obowiązujących dotychczas w obliczeniach kosztorysowych, każda ze stron może żądać odpowiedniej zmiany umówionego wynagrodzenia. Nie dotyczy to jednak należności uiszczonej za materiały lub robociznę przed zmianą cen lub stawek. Jeżeli dodatkowo jest to działalność twórcza, objęta prawami autorskimi, to można zastosować koszty uzyskania w wysokości 50% (w pozostałych przypadkach jest to 20%), dzięki czemu pracownik odbierze wyższe gratyfikacje. Podatek od umowy o dzieło wynosi 19% podstawy.

Zgodnie z artykułem 632 § 1 k.c. gdyby strony umówiły się o wynagrodzenie ryczałtowe, przyjmujący zamówienie nie może żądać podwyższenia wynagrodzenia, chociażby w czasie zawarcia umowy nie można było przewidzieć rozmiaru lub kosztów prac. Jeżeli jednak wskutek zmiany stosunków, której nie można było przewidzieć, wykonanie dzieła groziłoby przyjmującemu zamówienie rażącą stratą, sąd może podwyższyć ryczałt lub rozwiązać umowę.

Umowa powinna określać rodzaj dzieła, termin wykonania, sposób i wysokość zapłaty. W razie gdyby umowa będzie nieprawidłowo lub niepunktualnie wykonywana, zamawiający może od niej odstąpić. Gdy pracownik wykonał zamówione dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu zamawiający może od umowy odstąpić albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie (art. 636 § 1 k.c.).

Umowa o dzieło nie daje pracownikowi żadnej ochrony socjalnej, jednakże jej zaletą jest to, że zamawiającego nie interesuje, kiedy i w jaki sposób powstaje dzieło, ważny jest rezultat końcowy. Za dzieło można również uznać rezultat niematerialny, gdy przedmiotem świadczenia jest np. nauczenie określonej umiejętności czy przeszkolenie do zawodu lub osiągnięcie ustalonego rezultatu. Doprowadzenie do ustalonego z góry rezultatu dla zamawiającego może być także przedmiotem umowy o dzieło, jeżeli taki rezultat możliwy jest do zdefiniowania

Dążeniem umowy o dzieło jest osiągnięcie określonego w jej treści rezultatu, podczas gdy dążeniem umowy zlecenia jest samo działanie (praca), które nie musi doprowadzić do osiągnięcia określonego rezultatu. Umowa o dzieło powinna być zakończona konkretnym i namacalnym efektem. Wynagradzany jest sam rezultat a nie samo działanie. Czyli np. uzyskanie obrotu jest dziełem, ale praca z klientem na rzecz obrotu jest zleceniem.

poprzednia  

1 ... 3 4 5 ... 9

następna

Przeczytaj także

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć jednostkę ZUS.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: