Składniki wynagrodzenia za pracę

Obliczanie wynagrodzenia podstawowego zależy od systemu płac (jest to określony sposób ustalania wysokości wynagrodzenia należnego pracownikowi za wykonywaną pracę):
1. system wynagradzania za czas - pracownik otrzymuje wynagrodzenie wg stawek wyrażonych w jednostkach czasowych np. miesięcznych lub godzinowych
2. system wynagradzania akordowego - zależy od wyników pracy mierzonych liczbą produktów, operacji itp.

Rodzaje akordu:
- prosty - gdy wynagrodzenie za poszczególne produkty wypłacane jest według stałej stawki,
- progresywny - gdy produkty wykonane ponad określoną normę są płacone wg. podwyższonej stawki,
- zryczałtowany - gdy wynagrodzenie wypłacane jest za wykonanie całego zadania.

Dodatkowe składniki wynagrodzenia za pracę:

• premia
• prowizja

Dodatki do wynagrodzenia podstawowego

• dodatki kompensujące zwiększony wysiłek lub kwalifikacje pracownika, np. za pracę w godzinach nadliczbowych, za pracę nocną, za znajomość języków obcych
• dodatki wyrównawcze, kompensujące obniżenie zarobku pracownika przeniesionego do innej pracy lub takiego, któremu obniżono wynagrodzenie (kobiety ciężarnej, pracowników szczególnie chronionych)

Premia - pojęcie i warunki premiowania.

Stanowi ona:

• uzupełniający, niesamodzielny składnik wynagrodzenia za pracę, co oznacza, że występuje zawsze obok innych składników wynagrodzenia pracowniczego
• niestały składnik wynagrodzenia pracowniczego, który wchodzi w skład zarobku pracownika tylko za okresy w jakich nastąpiły okoliczności będące przesłankami premii
• świadczenie obowiązkowe, przysługujące z tytułu ekwiwalentu za określone wyniki w pracy indywidualnej i zespołowej w danym okresie

W razie uzyskania tych wyników pracownik ma roszczenie o zapłatę premii.

Prawo do premii powstaje w razie wystąpienia okoliczności przedstawionych w tzw. regulaminach premiowania, które konkretyzują postanowienia odpowiednich aktów płacowych będących źródłem prawa do premii określonego rodzaju. Okoliczności te stanowią tzw. przesłanki pozytywne prawa do premii, czyli zdarzenia, od których zależy uzyskanie premii za dany okres. Warunkami nabycia uprawnień premiowych są tzw. przesłanki negatywne, których wystąpienie powoduje ten skutek, że pracownik nie ma prawa do premii lub uzyskuje ją w ograniczonej wysokości mimo spełnienia przesłanek pozytywnych.

Prowizja, tantiema - to dodatkowy składnik wynagrodzenia za pracę wyrażony w określonym procencie od uzyskanych efektów pracy mierzonych za pomocą pieniądza. Jest składnikiem stałym, w tym sensie, że należy się pracownikowi za każdy okres, za który następuje wypłata. Jest świadczeniem obowiązkowym pracodawcy, który stanowi przedmiot roszczenia pracowniczego.