Kiedy odprawa przy zwolnieniach indywidualnych

Przeczytaj także: Wypowiedzenie umowy o pracę z powodu pandemii? Sprawdź swoje prawa

Zwolnienie indywidualne tylko jeśli przyczyna nie dotyczy pracownika

Jednym z warunków koniecznych do spełnienia, aby można mówić o zwolnieniu indywidualnym, jest jego przyczyna, która nie dotyczy pracownika, a więc taka sytuacja, która powoduje rozwiązanie stosunku pracy, a jego powód nie leży po stronie pracownika. Zwolnienia indywidualne mogą więc wystąpić z następujących pobudek: zła sytuacja finansowa pracodawcy, przyczyny organizacyjne i związana z nimi likwidacja niektórych stanowisk pracy, zmniejszenie wielkości produkcji, wprowadzenie nowoczesnej technologii produkcji a co za tym idzie redukcja zatrudnienia, ogłoszenie upadłości lub likwidacja pracodawcy. W danym przypadku nie musi wystąpić tylko jedna przyczyna zwolnienia, ale może być ich kilka.

Faktyczna przyczyna rozwiązania umowy o pracę nieleżąca po stronie pracownika powinna być jedynym powodem rozwiązania stosunku pracy, a w sytuacji, gdyby ona nie wystąpiła, pracodawca nie zdecydowałby się na zwolnienie pracownika (wyrok SN z 10 października 1990 r., I PR 319/90; OSNC z 1992 r., z. 11, poz. 204).

Istotny jest tryb rozwiązania stosunku pracy

Odprawa pieniężna przysługuje pracownikowi w sytuacji, gdy rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z przyczyn nieleżących po stronie pracownika za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę albo na mocy porozumienia stron. W przypadku rozwiązania stosunku pracy np. bez wypowiedzenia lub z upływem czasu na jaki była zawarta, nie można go zakwalifikować do zwolnienia indywidualnego.

Okres, w jakim rozwiązywane są stosunki pracy uznawane za zwolnienia indywidualne, nie może być dłuższy niż 30 dni. Termin ten jest liczony od dnia wręczenia pierwszego oświadczenia o rozwiązaniu stosunku pracy z przyczyn nieleżących po stronie pracownika. Istotne znaczenie ma więc data wręczenia wypowiedzenia, a nie formalnego rozwiązania się umowy o pracę (por. wyrok SN z 20 września 1994 r., I PRN 63/94; OSNP z 1995 r., z. 3, poz. 36). Okres 30 dni może rozpocząć się w dowolnym dniu miesiąca i nie musi pokrywać się z miesiącem kalendarzowym.

W przypadku zwolnień indywidualnych nie jest wymagane stosowanie specjalnego trybu postępowania. Niezbędne jest natomiast przestrzeganie przepisów kodeksu pracy, zgodnie z art. 12 ustawy o zwolnieniach grupowych: przy rozwiązywaniu stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w zakresie nieuregulowanym w w/w ustawie, a także przy rozpatrywaniu sporów związanych z naruszeniem przepisów tej ustawy, stosuje się przepisy kodeksu pracy.