Czy prawo dopuszcza zawarcie umowy przez SMS?

Przeczytaj także: Nowa ustawa konsumencka: prawa i obowiązki obu stron

Zawarcie umowy za pomocą SMS-a

Ustawa ogranicza możliwość zawierania kontraktów przez telefon, jednak współczesna technologia umożliwia także inne sposoby kontaktowania się z kontrahentem. Jak wygląda pod względem prawnym zawieranie umowy przez SMS-a?

By się tego dowiedzieć, warto zajrzeć do ustawy o prawach konsumenta:

Z przytoczonego przepisu wynika, że zawarcie umowy przez SMS-a jest możliwe tylko w przypadku uznania go za trwały nośnik. Czy SMS rzeczywiście nim jest? Ustawa o prawach konsumenta przytacza definicję trwałego nośnika:

W kontekście tego przepisu najważniejszą cechą trwałego nośnika jest możliwość zapisania i odtwarzania na nim informacji. Innych kryteriów dostarcza także pkt 23 preambuły do dyrektywy 2011/83/UE, której implementację stanowi ustawa o prawach konsumenta. Według niej takie nośniki to przede wszystkim papier, pamięć USB, płyty CD-ROM, DVD, karty pamięci lub dyski twarde komputerów, a także poczta elektroniczna. Dyrektywa wspomina także o funkcji, którą powinien pełnić nośnik - jest to umożliwianie konsumentowi przechowywanie informacji tak długo, jak jest to dla niego konieczne w celu ochrony swoich interesów wynikających ze stosunków łączących go z przedsiębiorcą.

UOKiK i UKE o zawieraniu umów przez SMS-a

Wśród przedsiębiorców kwestia uznania SMS-a za trwały nośnik budzi zrozumiałe wątpliwości. By nieco rozjaśnić sytuację, UOKiK i UKE przedstawiły publicznie swoje stanowisko. Według tych dwóch instytucji, wiadomość tekstową można uznać za trwały nośnik, jeżeli:

• będzie umożliwiała przechowywanie informacji kierowanych do konsumenta osobiście;
• konsument będzie miał umożliwiony dostęp do informacji w przyszłości;
• dostęp w przyszłości będzie zagwarantowany na czas odpowiedni do celów, jakim przekazane informacje służą i będzie narzędziem, które pozwoli na odtworzenie przechowywanych informacji w niezmienionym formacie.

Wszystkie te warunki UOKiK i UKE zawarły w dokumencie, noszącym nazwę Stanowisko dotyczące relacji ustaw Prawo telekomunikacyjne i o prawach konsumenta, wydane przez Urząd Komunikacji Elektronicznej oraz Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, dnia 10.12.2014 r., jednoznacznie zaznaczając w nim, że po ich spełnieniu SMS-a można uznać za trwały nośnik. Choć opinia nie ma charakteru prawnie wiążącego, wywarła spory wpływ na sposób interpretacji nowej ustawy.

Zawarcie umowy a elementy SMS-a

Katalog informacji, które muszą znaleźć się w umowie i które określa art. 12 ustawy o prawach konsumenta, jest dość obszerny. Powstaje zatem wątpliwość, czy możliwe jest zawarcie ich wszystkich w SMS-ie. Ustawodawca jednak wyszedł naprzeciw przedsiębiorcom i w art. 19 ustawy zezwolił na ograniczenie ilości koniecznych informacji, jakie muszą oni przekazać konsumentowi:

Jednak mimo tak znacznego ustępstwa przedsiębiorca ma obowiązek podać konsumentowi dane przewidziane w przepisach. Może to zrobić poprzez zamieszczenie w treści SMS-a odesłanie do strony internetowej i regulaminu sklepu.

Przedsiębiorca ma więc możliwość zawarcia z konsumentem umowy przez wiadomość tekstową, powinien jednak przedstawić mu wszelkie przewidziane w ustawie informacje. Jest to na pewno dobra wiadomość dla właścicieli firm, ale także dla klientów - taka forma zawierania kontraktów jest wygodna, a przy tym gwarantuje odpowiednią ilość czasu do namysłu. Idealnie zatem wpisuje się w zamysł ustawodawcy.