Prawo konsumenckie: zmiany w e-commerce w 10 krokach

Przeczytaj także: Umowa na odległość: jakie zmiany dla konsumentów i przedsiębiorców?

KROK 8 – potwierdzenie otrzymania odstąpienia od umowy

W przypadku przesłania przez konsumenta oświadczenia o odstąpieniu od umowy pocztą elektroniczną lub bezpośrednio na stronie sklepu (jeżeli sprzedawca umożliwia takie rozwiązanie), przedsiębiorca musi niezwłocznie potwierdzić otrzymanie takiego pisma. Ma to na celu wyeliminowanie stanu niepewności konsumenta, czy jego oświadczenie doszło do przedsiębiorcy. Wystarczające będzie ustawienie automatycznej odpowiedzi o otrzymaniu wiadomości.

KROK 9 – koszty przy odstąpieniu

Nowością jest wyraźne uregulowanie, że w przypadku odstąpienia od umowy przedsiębiorca musi zwrócić konsumentowi wszystkie dokonane przez niego płatności, z kosztami dostawy włącznie. Przy czym zwrot kosztów dostawy następuje tylko do wysokości najtańszego sposobu dostawy oferowanego przez danego przedsiębiorcę. Czyli jeżeli konsument wybrał kuriera, a przedsiębiorca proponował także zwykłą przesyłkę pocztową, to musi on zwrócić konsumentowi wartość tej najtańszej dostawy, a różnicę może zachować dla siebie.

Podobnie jak dotychczas ustawa przewiduje, że na konsumencie spoczywa ciężar związany z odesłaniem produktu. Jest to dla konsumenta bezpośredni koszt związany ze skorzystaniem z prawa odstąpienia od umowy.

KROK 10 – zwrot produktów

W przypadku skorzystania z prawa do odstąpienia od umowy strony mają 14 dni na zwrócenie wzajemnych świadczeń, tj. przedsiębiorca musi zwrócić płatności, a konsument towar. Jednakże przedsiębiorca może wstrzymać się ze zwrotem płatności do momentu otrzymania swojego produktu z powrotem (lub otrzymania dowodu jego odesłania przez konsumenta). Jest to o tyle istotne, że ustawa przewiduje nowość, jaką jest odpowiedzialność konsumenta za zmniejszenie wartości rzeczy, jeżeli jest to wynikiem korzystania z niej w sposób wykraczający poza konieczny do stwierdzenia charakteru, cech i funkcjonowania rzeczy. Flagowym przykładem takiego nadmiernego korzystania z rzeczy w okresie na odstąpienie od umowy jest odcięcie metek z ubrania i jego noszenie. Aby przekonać się o cechach ubrania wystarczające będzie jego przymierzenie i obejrzenie – nie trzeba go nosić.

SANKCJE

Przedsiębiorcy powinni stosować wymogi wynikające z nowych przepisów i niezwłocznie dostosować regulaminy sklepów internetowych, jeśli jeszcze tego nie zrobili. Wynika to z wielu powodów. Przede wszystkim nowa ustawa wprowadza przepis stanowiący, że nieudzielenie konsumentom wymaganych informacji lub nieudostępnienie wymaganych dokumentów to wykroczenie, karane grzywną do 5.000 zł. Dodatkowo praktykami naruszającymi zbiorowe interesy konsumentów może zainteresować się Prezes UOKiK, a kary w takim przypadku są znacznie wyższe (do 10% przychodu z roku poprzedzającego wydanie decyzji, a od 17 stycznia 2015 r. – do 10% obrotu). Nowe przepisy prawdopodobnie przyczynią się również do wznowienia aktywności przez tzw. stowarzyszenia ‘prokonsumenckie’, które masowo zaskarżają niezgodne z prawem klauzule regulaminów do SOKiK.

Lecz najbardziej negatywną konsekwencją niezastosowania nowych przepisów jest to, że będą one działały na niekorzyść przedsiębiorcy. Brak poinformowania konsumenta zwłaszcza o uprawnieniach przedsiębiorcy będzie skutkował tym, że nie będą one obowiązywać.

Marta Miszczuk, radca prawny, kancelaria