Postępowanie egzekucyjne: skarga na czynności komornika

Przeczytaj także: Postępowanie egzekucyjne: skarga na komornika

Kodeks postępowania cywilnego w art. 767 § 1 przewiduje możliwość skierowania do właściwego sądu rejonowego przy którym działa komornik, skargę na czynności komornika celem zweryfikowania działań bądź zaniechania komornika i ewentualnie „naprawienia błędu”. Skarga powinna być wniesiona w terminie tygodniowym od dnia dokonania czynności (gdy strona lub osoba, której prawo zostało przez czynność komornika naruszone bądź zagrożone, była przy czynności obecna lub była powiadomiona o terminie jej dokonania), a w przypadku braku zawiadomienia - od dnia dowiedzenia się przez skarżącego o dokonanej czynności.

Do złożenia skargi uprawniona jest strona postępowania (dłużnik, wierzyciel) lub inna osoba, której prawa zostały przez czynności lub zaniechania komornika naruszone bądź zagrożone.

Pojawia się jednak pytanie kogo sąd powinien obciążyć kosztami takiego postępowania w przypadku uwzględnienia skargi na czynności komornika i dokonaniu przez Sąd zmiany zaskarżonego postanowienia?

Co do zasady, w przypadku wniesienia zasadnej skargi na czynności komornika przez wierzyciela, to dłużnik jest obciążany kosztami postępowania i wydaje się, iż mieści się to w zakresie „zwrotu kosztów niezbędnych do celowego prowadzenia egzekucji” wynikających w art. 770 k.p.c.

Zgodnie bowiem z dyspozycją art. 770 k.p.c. dłużnik powinien zwrócić wierzycielowi koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji. Koszty te są ustalane przez komornika w postanowieniu. Należy wskazać, że regulacja ta odbiega od ogólnej zasady, iż koszty postępowania ponosi strona przegrywająca.

Z uwagi na fakt, iż postępowanie ze skargi na czynności komornika można traktować jako postępowanie incydentalne względem prowadzonego postępowania egzekucyjnego, wydaje się zasadnym wniosek, że w przypadku zaskarżenia czynności komornika przez wierzyciela, koszty tego postępowania mieszczą się w zakresie kosztów niezbędnych do celowego prowadzenia egzekucji.

A co w sytuacji gdy skargę wniósł dłużnik? Czy w takim wypadku zasadnym jest obciążanie kosztami postępowania stronę przeciwną - wierzyciela, który i tak jest dotknięty niedogodnościami związanymi z faktem, iż dłużnik nie zapłacił mu należnych pieniędzy, a on próbuje jedynie odzyskać to co należy do niego? Nie zawsze przecież prowadzona egzekucja przynosi pożądane skutki, a wierzyciel i tak musi na początku ponieść koszty egzekucji.

A więc kto powinien ponieść koszty w przypadku zasadnej skargi dłużnika?

Teoretycznie zaskarżana jest czynność komornika, nie mniej jednak komornik nie jest stroną postępowania. Co więcej skarga na czynności komornika, jak już napisałam wyżej, jest postępowaniem incydentalnym w stosunku do postępowania egzekucyjnego, a więc stronami są w dalszym ciągu wierzyciel i dłużnik.

Pomimo, iż zarówno wierzycielowi jak i dłużnikowi, w myśl art. 767 k.p.c. przysługuje skarga na czynności komornika, nie mniej jednak w moim przekonaniu, powinien mieć zastosowanie przepis art. 770 k.p.c. wprowadzający regułę, iż koszty egzekucji ponosi dłużnik zakładając oczywiście, iż wszczęcie i prowadzenie egzekucji jest w pełni uzasadnione.