Zastaw skarbowy a umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie

Przeczytaj także: Ordynacja podatkowa: kiedy zaległości zapłaci były małżonek

Nie jest przy tym konieczne składanie dodatkowego oświadczenia woli. Wierzyciel jest właścicielem pod warunkiem zawieszającym do momentu nadejścia terminu znaczonego dla przejścia własności, nie jest posiadaczem zabezpieczonej rzeczy i zgodnie z przepisem art. 91 k.c. może w stosunku do niej dokonywać jedynie czynności, które zmierzają do zachowania jego prawa. Wygaśnięcie wierzytelności przed określonym w umowie terminem, powoduje odpadnięcie zobowiązania do warunkowego przeniesienia własności na wierzyciela. Natomiast w razie braku spłaty długu lub zajścia innego uzgodnionego zdarzenia następuje ziszczenie się warunku, co skutkuje uzyskaniem przez wierzyciela prawa, a zarazem obowiązku zaspokojenia się z przewłaszczonej rzeczy w zakresie, w jakim zaspokoi to jego zabezpieczone należności.

W sytuacji przeniesienia własności pod warunkiem rozwiązującym - przeniesienie własności następuje od razu. W razie spełnienia należnego świadczenia własność rzeczy automatycznie powraca do dłużnika, nie jest przy tym konieczne składanie dodatkowych oświadczeń woli. Warunek niniejszy powinien zostać powiązany z terminem ustalonym dla spełnienia świadczenia z zabezpieczonej wierzytelności lub późniejszym. Jeżeli w tym określonym terminie nie nastąpi spłata zobowiązania, przeniesienie własności na wierzyciela stanie się definitywne i z tą chwilą po jego stronie zaktualizuje się prawo (ale i zarazem obowiązek) zaspokojenia się z przewłaszczonej rzeczy i dokonania rozliczenia z dłużnikiem.

Różnica w sytuacji stron w przypadku skorzystania z różnego rodzaju warunków wyraża się przede wszystkim w tym, iż w razie zastrzeżenia warunku zawieszającego dłużnik korzysta z rzeczy na podstawie przysługującego mu prawa własności, które trwa aż do ziszczenia się warunku. Wierzyciel jest jedynie uprawnionym warunkowo. W niniejszej sytuacji jest zatem możliwe ustanowienie zastawu skarbowego na rzeczy objętej umową przewłaszczenia na zabezpieczenie w stosunku do należności publicznoprawnych z których zapłatą zalega dłużnik, bowiem w świetle prawa jest on nadal jej właścicielem.

Inaczej sytuacja wygląda w przypadku zastrzeżenia dla przeniesienia własności warunku rozwiązującego. Wówczas ustanowienie zastawu skarbowego na rzeczy dłużnika nie jest możliwe, gdyż właścicielem owej rzeczy pod warunkiem rozwiązującym jest wierzyciel, a ustanawiający zabezpieczenie jest jedynie warunkowo uprawnionym.