Zatrudnianie cudzoziemców w Polsce: obowiązki pracodawców

Przeczytaj także: Zatrudnienie cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę w Polsce są zwolnione osoby, które mają:

• zezwolenie na osiedlenie się,
• status uchodźcy,
• zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE,
• Kartę Polaka,
• zezwolenie na zamieszkanie na czas określony w związku z zawarciem małżeństwa z polskim obywatelem,
• kontynuują stacjonarne studia wyższe,
• są absolwentami polskiej szkoły ponadgimnazjalnej.

Wydanie zezwolenia na pracę

Pracodawca chcący zatrudnić do pracy cudzoziemca, wobec którego jest wymagane zezwolenie na pracę, musi złożyć wniosek o takie zezwolenie. Dany wniosek powinien być złożony we właściwym dla siedziby pracodawcy urzędzie wojewódzkim w terminie do 30 dni przed zaplanowanym zatrudnieniem cudzoziemca. Zezwolenie wydawane jest na okres od 1 roku do 3 lat (choć okres może zostać wydłużony), i podlega opłacie od 50 do 100zł.

Forma zatrudnienia i ubezpieczenie cudzoziemca

Pracodawca może zatrudnić cudzoziemca na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej (umowa zlecenie, umowa o dzieło).

W kwestii obowiązku ubezpieczeń społecznych najważniejsze jest miejsce wykonywania pracy i rodzaj umowy. Zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlegają osoby, które na obszarze Polski:

• są pracownikami,
• wykonują pracę na podstawie umowy agencyjnej/umowy zlecenie/innej umowy o świadczenie usług (do której, zgodnie z KC, stosuje się przepisy dotyczące zleceń).

Cudzoziemcy wykonujący pracę na terenie Polski dla polskiego pracodawcy podlegają pod polski system ubezpieczeń społecznych - niezależnie od ich adresu zamieszkania czy obywatelstwa. Polski pracodawca musi zgłosić cudzoziemca do ZUS, jeśli tylko stwierdzi, że z tytułu zawartej umowy o pracę lub umowy zlecenie cudzoziemiec podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Ma na to 7 dni kalendarzowych od chwili rozpoczęcia umowy.

Druki:

• ZUS ZUA, jeśli cudzoziemiec podlega do wszystkich ubezpieczeń,
• ZUS ZZA, jeśli cudzoziemiec podlega tylko do ubezpieczenia zdrowotnego.

Składki za cudzoziemców należy rozliczać w deklaracji rozliczeniowej DRA i w imiennych raportach miesięcznych (ZUS RCA, ZUS RSA, ZUS RZA). Pracodawca powinien odprowadzać składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, na takich samych zasadach, na jakich odprowadza się składki za polskich pracowników.

Rozliczanie podatku

Przedsiębiorca może obliczyć podatek za zatrudnionego cudzoziemca na zasadach ogólnych, na zasadzie podatku zryczałtowanego, bądź z zastosowaniem umowy o unikaniu podwójnego podatku.

W przypadku rozliczania podatku ważne jest to, czy cudzoziemiec jest polskim rezydentem.

Certyfikat rezydencji podatkowej

Bardzo przydatnym jest certyfikat rezydencji podatkowej cudzoziemca, ponieważ przy rozliczaniu takich osób często pojawia się problem rezydencji podatkowej, a taki certyfikat potwierdza w którym państwie dana osoba podlega opodatkowaniu. Pozwala to na zastosowanie właściwych umów o unikaniu podwójnego podatku. Zgodnie z art. 5A ust. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, certyfikat rezydencji oznacza zaświadczenie o miejscu siedziby (zamieszkania) podatnika dla celów podatkowych, wydane przez właściwy organ administracji podatkowej państwa/miejsca siedziby podatnika.

Zgodnie z art. 29 ust. 2 ustawy: zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub niepobranie (niezapłacenie) podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji.

Jeśli więc płatnik nie posiada certyfikatu rezydencji podatkowej, musi pobrać podatek w wysokości 20% od przychodu (art. 29 ust. 1 ustawy).