Egzekucja świadczeń pieniężnych - zmiany dla dłużników

Przeczytaj także: Ustawa o komornikach sądowych i egzekucji - kolejne zmiany

Nowelizacja ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji ma związek z koniecznością dostosowania jej przepisów do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 26 czerwca 2012 r.

Co zakwestionował Trybunał Konstytucyjny?

Trybunał Konstytucyjny we wskazanym wyżej wyroku uznał za niezgodny z Konstytucją RP przepis ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, który dawał prawo pobierania przez komornika od dłużnika opłaty stosunkowej w każdym wypadku, niezależnie od powodów, w jakich doszło do umorzenia postępowania egzekucyjnego. W sytuacji umorzenia postępowania egzekucyjnego w sprawach o egzekucję świadczeń pieniężnych na wniosek wierzyciela komornik mógł pobierać od dłużnika opłatę w wysokości 5 % wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania, nie niższej, niż 1/10 i nie wyższej, niż dziesięciokrotna wysokość przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

W rezultacie Trybunał uznał art. 49 ust. 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji za sprzeczny z konstytucją.

Uznany za niezgodny z konstytucją przepis oznaczał w praktyce, że jeżeli postępowanie egzekucyjne zostało umorzone, wówczas dłużnik ponosił koszty postępowania także w sytuacji, jeżeli faktyczną przyczyną umorzenia postępowania była utrata mocy przez tytuł wykonawczy. Dłużnik ponosił więc koszty postępowania egzekucyjnego, które nie powinno być przeciw niemu prowadzone.

Zakwestionowany przez Trybunał przepis utracił moc obowiązującą, dlatego zaszła konieczność jego modyfikacji.

Zmiany dla dłużników

Uchwalona przez Sejm nowelizacja ustawy o komornikach sądowych i egzekucji daje komornikowi prawo pobierania od dłużnika opłaty w wysokości 5 % wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania, nie niższej, niż 1/20 i nie wyższej, niż dziesięciokrotna wysokość przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Komornik nie będzie mógł jednak pobrać tej opłaty, jeżeli dłużnik wykaże, że wyrok zaopatrzony w klauzulę wykonalności został zmieniony lub uchylony bądź pozbawiony wykonalności z innych powodów, niż zapłacenie długu. Jeżeli zaś te fakty zajdą już po prawomocnym zakończeniu postępowania egzekucyjnego, dłużnik będzie mógł złożyć wniosek o uchylenie postanowienia komornika o nałożeniu opłaty lub domagać się jej zwrotu, jeżeli została już ona zapłacona. Także w tym wypadku dłużnik będzie musiał wykazać przesłanki uchylenia lub zmiany wyroku, na podstawie którego prowadzono egzekucję lub też przesłanki pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego inne niż zapłata przez dłużnika długu.

Omawiana nowelizacja ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Obecnie trafiła do podpisu prezydenta.